Binnen het eerste leerjaar van de opleiding Fontys Verpleegkunde maak je kennis met het verpleegkundig proces en persoonsgerichte zorg volgens het raamwerk van Mc McCormack en McCance (2017). Een belangrijk onderdeel van het verpleegkundig proces is de fase van gegevensverzameling (anamnese). Om de anamnese op persoonsgerichte wijze vorm te geven moet de verpleegkundige de zorgvrager leren kennen ten aanzien van zijn ziekte, beperkingen en mogelijkheden, klachten, zelfredzaamheid en wensen. Verder wil je als verpleegkundige antwoord op de vraag: wat vindt de zorgvrager belangrijk?
Er zijn verschillende manieren om aan deze informatie te komen. Dit kan op een systematische wijze (bijv. via de gezondheidspatronen van Gordon), maar ook via de verhalen die de zorgvrager vertelt over zijn beleving van een ziekte of aandoening. Deze invalshoek begint bij het verhaal van de zorgvrager. De achterliggende gedachte is dat deze informatie zeer zinvol is voor een persoonsgerichte benadering, maar dat deze met een gestandaardiseerde methode niet altijd aan de oppervlakte komt.
Behalve het zogenaamde narratief interview zijn er ook andere manieren om het verhaal van de zorgvrager weer te geven. Niet alle zorgvragers zijn talig of cognitief in staat om hun wensen, behoeften, idealen of belangrijke waarden over te dragen, denk bijvoorbeeld aan kinderen, mensen met (beginnende) dementie of met een verstandelijke beperking. Een creatieve weergave van een verhaal kan zeer divers zijn. Voorbeelden zijn bijvoorbeeld fotoboeken of knip en plakschriften voor kinderen.
Zie ook de tool ‘Verhaal ophalen’ voor variaties in het ophalen van verhalen.
Verdiep jezelf in de narratieve benadering en het narratieve interview. Je bereidt je zo voor zodat je een patiënten verhaal (narratief) van iemand in je praktijk omgeving af kan nemen.
Je kunt verschillende invalshoeken bedenken om het narratief mee te starten:
Zoek ter voorbereiding antwoorden op onderstaande vragen:
Suggesties voor aanpak:
Beschrijf wat jij als zorgverlener kunt betekenen (voor de zorgvrager, naasten of ondersteuning van je collega’s) naar aanleiding van de resultaten van het narratief.
Link met overig bewijsmateriaal voor een portfolio:
Tip: Combineer het narratief interview eventueel met het opstellen van een (persoonsgericht) verpleegplan. Ook hiervoor is een beschrijving te vinden in de Toolbox.
Interviewer: communicatieve vaardigheden: luisteren, parafraseren, open vragen stellen, samenvatten, uitnodigende betrokken open (non verbale) houding, doorvragen.
Snoeren, M., Legius, M., Wolters, I., & Janssen, M. M. (2022). Actieonderzoek als vehicle voor werken, leren en ontwikkelen in de verpleeghuissector. Tijdschrift voor HRM, 2022(4), 26-49.
Gregory, S. (2010). Narrative approaches to healthcare research. International Journal of Therapy and Rehabilitation 17(12), 630-636.
Roddy, E. e.a. (2021). Moving stories: exploring the LIFE session storytelling method as a way of enhancing innovative, generative outcomes in practice. International Practice Development Journal 11(1)[6] https://doi.org/10.19043/ipdj.111.006
Roman, B., Waterschoot, K. en Luijkx, K. (z.d.) Handreiking: het verhaal als kwaliteitsinstrument. Een toepassing van narratief onderzoek voor de ouderenzorg. ZonMw | Tranzo | Tilburg University. content
Sools, A. (2012) Narratief onderzoek. KWALON 17(1), 27-35. https://doi.org/10.5117/2012.017.001.027